Rhabdyt
(rhabdite) «
Rhabdyt nie jest osobnym minerałem, a raczej jedną z form występowania schreibersytu (jeśli w meteorycie występują razem schreibersyt i rhabdyt, to rhabdyt ma więcej niklu [Karwowski]). Rhabdyt występuje bardzo często w postaci automorficznych mikroskopijnych kryształów, które na przekroju widoczne są w postaci małych rombów. Jest dosyć trwały i jako jeden z ostatnich ulega przeobrażeniu w procesie wietrzenia.
Piękne przykłady kryształów rhabdytu w silnie zwietrzałych okazach meteorytu Morasko można zobaczyć na zdjęciach z mikroskopu skaningowego.
Obrazy z mikroskopu elektronowego kryształów rhabdytu pochodzą z prac:
-
Gurdziel Agnieszka, Karwowski Łukasz, Wtórne zmiany w obrębie fosforków i węglików w meteorycie Morasko (za zgodą autorów © Gurdziel et al. 2011),
-
Karwowski Łukasz, Gurdziel Agnieszka, Weathering processes of Morasko and Pułtusk meteorites, poster z konferencji PTMet,
-
zbiory własne Łukasza Karwowskiego.
Słupy rhabdytów wśród różnorodnych wydzieleń wodorotlenków żelaza. Jasne żyłkowe wydzielenia to wtórne fazy wysokoniklowe (meteoryt Morasko, mikroskop skaningowy).
Prawidłowo wykształcony kryształ rhabdytu, otoczony wodorotlenkami żelaza z wydzieleniami faz wysokoniklowych (jasne strefy) (meteoryt Morasko, mikroskop skaningowy).
Kryształ rhabdytu wśród wodorotlenków żelaza i niklu. Silnie zwietrzały meteoryt Morasko (mikroskop skaningowy).
Nierówności na powierzchni kryształu rhabdytu spowodowane powolnym wkraczaniem wtórnych zmian. Silnie zwietrzały meteoryt Morasko (mikroskop skaningowy).
Przekrój poprzeczny słupa rhabdytu z wyraźnie widoczną jaśniejszą obwódką wokół kryształu. Oznaczone punkty to miejsca
analiz; 1 - jasna obwódka wzbogacona w Ni (Fe/Ni ~20/76%),
2 - środkowa strefa kryształu (Fe/Ni ~38/39%) (silnie zwietrzały meteoryt Morasko, obraz BSE).
Kryształy rhabdytu w otoczeniu faz wysokoniklowych (silnie zwietrzały meteoryt Morasko, obraz BSE).
Kryształy rhabdytu w silnie zszokowanych kryształach kamacytu (meteoryt Morasko, obraz BSE).
Potrzaskany kryształ rhabdytu w otoczeniu kamacytu (meteoryt Morasko; mikroskop skaningowy).
Potrzaskany kryształ rhabdytu w otoczeniu kamacytu (meteoryt Morasko; mikroskop skaningowy).
Rysunek wytrawionej powierzchni przekroju heksaedrytu Boguslavka*. Widoczne są linie Neumanna i rombowe (pryzmatyczne) kryształy rhabdytu (Zavarickij et al. 1952).
Kryształy rhabdytu na trawionej 2% nitalem powierzchni heksaedrytu North Chile (Vander Voort).
Źródła (sources)
Gurdziel Agnieszka, Karwowski Łukasz, 2011, Wtórne zmiany w obrębie fosforków i węglików w meteorycie Morasko, ACTA SOCIETATIS METHEORITICAE POLONORUM (Roczniki Polskiego Towarzystwa Meteorytowego), vol. 2, 2011.
Vander Voort George F., Microstructure of Fe-Ni Meteorites, http://www.georgevandervoort.com
Zavarickij A.N., Kvasza L.G. (Заварицний А.Н., Кваша Л.Г.), (1952), Meteority SSSR. (Метеориты СССР. Коллекциа Академии Наук СССР). USSR Academy of Sciences (Академия Наук СССР, Комитет по метеоритам). Izdatelstvo Akademii Nauk SSSR, Moscow 1952.
